در دنیای مدرن و پیچیده امروز، نوآوری و طراحی محوریت کاربر، حیاتی برای موفقیت سازمانها شدهاند. متد Double Diamond، توسعهیافته توسط Design Council بریتانیا، یک روش منظم و مؤثر برای هدایت نوآوری و حل مسئله است که فرآیند تفکر طراحی را به چهار مرحله اصلی تقسیم میکند: کشف، تعریف، توسعه، و ارائه.
این مقاله هر مرحله را عمیقتر بررسی میکند و نمونهای از اجرای آن در موقعیتهای واقعی ارائه میدهد تا نشان دهد چگونه سازمانها میتوانند به طور مؤثر به چالشهای طراحی پاسخ دهند و راهحلهایی نوآورانه و متناسب با نیازهای کاربران فراهم کنند. در ادامه با این چهار مرحله اشنا خواهیم شد.
مراحل تفکر طراحی:
- کشف
- تعریف
- توسعه
- ارائه
کشف (Discover) :
اولین مرحله از مدل Double Diamond، “کشف” است. این فاز درباره تحقیق و کاوش است، با هدف گشایش فضای مسئله. تیمها در فعالیتهایی نظیر مصاحبه با کاربران، مشاهدات و تحقیقات بازار شرکت میکنند تا بینشهایی درباره کاربران و نیازهای آنها جمعآوری کنند. هدف، تولید درک گسترده از منطقهای است که مسئله در آن وجود دارد بدون عجله برای محدود کردن به یک راهحل خاص.
مثلا فکر کنید شرکتی در زمینه بهداشت قصد دارد تجربه بیماران در بیمارستانها را بهبود بخشد و ممکن است با انجام مصاحبههای گسترده با بیماران، پزشکان و پرستاران شروع کند تا چالشها و نیازها از دیدگاههای مختلف را درک کند. این کار تحقیقاتی در کشف مسائل و فرصتهای پنهان که به طور فوری آشکار نیستند، مانند نیاز به ارتباط شخصیتر یا زمان پاسخگویی سریعتر در مواقع اضطراری کمک میکند.
تعریف (Define):
پس از جمعآوری طیف گستردهای از اطلاعات و بینشها، مرحله بعدی Double Diamond “تعریف” است. در اینجا، چالش این است که از دادههای جمعآوری شده در فاز کشف معنا بیابیم و آنها را به یک بیانیه مسئله واضح تبدیل کنیم که مسائل اصلی قابل حل را شناسایی کند. این فاز حیاتی است که در آن دامنه پروژه متمرکز و پالایش میشود.
با توجه به مثال قبلی شرکت بهداشتی، مرحله تعریف ممکن است شامل مشخص کردن مشکلات خاص مانند زمانهای انتظار طولانی برای درمان یا عدم وجود ارتباط واضح بین کادر پزشکی و بیماران باشد. با تعریف واضح این مشکلات، راهحلها میتوانند به طور مؤثرتری هدفگذاری شوند تا نیازهای واقعی کاربران را برآورده کنند.
توسعه(Develop) :
مرحله “توسعه”، جایی است که راهحلها ایجاد میشوند. این شامل طوفان فکری برای ایدهها، ساخت نمونههای اولیه از راهحلهای بالقوه و آزمایش تکراری این نمونهها برای پالایش اثربخشی آنها است. تأکید در این فاز بر خلاقیت و نوآوری است—فکر کردن خارج از چارچوب برای توسعه راهحلهایی که واقعاً نیازهای کاربران را برآورده کند.
به عنوان مثال، شرکت فناوری که میخواهد نرمافزار خدمات مشتری خود را بهبود بخشد، در مرحله توسعه، تیم ممکن است طیف گستردهای از ویژگیها را که میتواند تجربه کاربر را ارتقاء بخشد مانند چتبات هوش مصنوعی که میتواند پرسشهای رایج را مدیریت کند یا رابط کاربری سادهتر برای ناوبری آسانتر، طوفان فکری کند. نمونههای اولیه این ایدهها سپس ساخته شده و با کاربران واقعی آزمایش میشوند تا بازخورد جمعآوری شده و تنظیمات لازم انجام شود.
ارائه(Deliver):
مرحله نهایی مدل Double Diamond ، “ارائه” است. این فاز بر نهایی کردن راهحلی که توسعه یافته و آمادهسازی آن برای راهاندازی تمرکز دارد. این شامل آزمایش نهایی، تولید و انتشار است. مرحله ارائه همچنین جایی است که راهحل در مقیاس بزرگتر برای پیادهسازی وسیعتر آماده میشود و تأثیر راهحل برای اطمینان از دستیابی به اهداف مورد نظر نظارت میشود.
مثال اینجا میتواند شرکت خرده فروشی باشد که رابط کاربری جدید خرید آنلاین را طراحی کرده است. در مرحله ارائه، رابط کاربری تحت آزمایشهای کاربردپذیری نهایی قرار میگیرد و سپس به صورت مرحلهای برای عموم مردم راهاندازی میشود. شرکت بازخوردهای کاربر و دادههای فروش را برای ارزیابی موفقیت طراحی جدید پایش میکند و در صورت لزوم اصلاحات بیشتری انجام میدهد.
مدل Double Diamond نه تنها یک روش نوآوری و حل مشکل است، بلکه به عنوان فلسفهای برای انجام کارها در طراحی معاصر عمل میکند، و سازمانها را قادر میسازد با دقت و کارآمدی بیشتر به چالشهای پیچیده پاسخ دهند. این مدل، که بخشی جداناپذیر از استراتژیهای سازمانی است، به سازمانها کمک میکند تا نوآوریهایی خلق کنند که به توسعه محصولات و فرهنگهای نوآورانه منجر میشود.
نویسنده: برسا زهیدی